NHÀI

Truyện ngắn. Thái Bá Tân

         

Lần ra Hà Nội công tác gần đây, ông N., người bạn cũ từng cung cấp tư liệu giúp tôi viết truyện ngắn “Cái chết của con voi chột” hai mươi năm về trước, đã kể tôi nghe một câu chuyện kỳ lạ, cũng xẩy ra ở cái nông trường S.V ấy. Nếu có điều gì phi lý, cho rằng không thể tin được, thì các bạn cứ trách ông chứ không phải tôi, người đơn thuần chỉ thuật lại một cách trung thực.                     

                                                *     

Ở thị trấn miền núi Tương Dương, tỉnh Nghệ An, cách đây khoảng chục năm có người họ Bùi, tên Kiên. Không ai biết nhân thân, quê quán hắn ở đâu, chỉ thấy một hôm có mấy người lạ xuất hiện, đẵn cây dựng ngôi nhà nhỏ bên rìa thị trấn. Rồi mấy người kia đi, để mình hắn ở lại. Có lẽ họ là dân đào vàng thất bại không muốn trở về quê. Thị trấn phát triển, khu hắn ở dần dần thành xóm mới và hắn nghiễm nhiên thành láng giềng của mấy gia đình khá giả có nhà mái bằng một, hai hoặc thậm chí ba tầng, nhà nào cũng có rào sắt bao quanh sơn màu xanh tươi, hơi chối đối với người thành thị xịn, nhưng đó là mốt của dân ở đây. 

Hắn hiền lành, chỉ tội hơi đần độn, không biết học hành được bao nhiêu nhưng cách cư xử, ăn nói thì không đến nỗi. Mà hắn cũng rất ít nói. Chỉ cười, thấy ai cũng cười, kiểu cười bộc lộ rõ chất thiểu năng trí tuệ của hắn.

Sống ở thị trấn, theo nghĩa nào đó là dân thành thị, nhưng hắn kiếm ăn hệt như người miền núi, hàng ngày vào rừng đào măng mang ra chợ bán lấy tiền mua gạo và các thứ lặt vặt khác. Vì tốt bụng, hắn hay đem măng biếu không hàng xóm, giúp họ nhiều việc như cuốc mảnh vườn, sơn lại bờ rào. Tất nhiên không ai trả tiền công mà có trả hắn cũng không lấy. Thành ra mọi người thích, có thể nói thương hắn. Thương anh Kiên Hiền. Tội nghiệp anh Kiên Khù Khờ, hơn ba mươi tuổi rồi mà chẳng cô nào chịu lấy.

Thậm chí cả mụ Xinh nhà kề bên cũng thích hắn. Tên là Xinh nhưng mụ chẳng xinh chút nào, bốn mươi tuổi, to béo, mặt bóng nhẫy, nhìn kỹ thấy có những nốt đậu mùa to còn sót lại. Mụ đanh đá, độc ác, lại có tính lẳng lơ. Chồng mụ lái xe đường dài, có khi hàng tháng chẳng về. Thấy anh hàng xóm cao to trắng trẻo, dẫu ngốc nhưng đúng là người mụ cần, nhiều hôm mụ vờ gọi hắn sang nhờ này nọ rồi trắng trợn gợi ý. Có thể vì không muốn, vì sợ hoặc vì ngốc không hiểu, hắn chẳng chịu làm gì, khiến mụ tức lắm, một lần đốp luôn vào mặt: “Đàn ông mà ngu thế!” Đáp lại, hắn chỉ cười, nụ cười ngớ ngẩn thường ngày.

Lần nọ, chẳng hiểu thế nào cái thằng ngốc hiền lành ấy nhặt được đâu đó một cây nhài người ta vứt ngoài đường, đem về trồng trước ngôi nhà tuềnh toàng của mình. Cây hoa còn rễ nhưng đã héo, người khôn ngoan chắc chẳng trồng vì biết nó không sống nổi. Thế mà nó sống lại rất nhanh và chẳng bao lâu sau đã thành một bụi nhài xanh tốt nở nhiều hoa, tỏa hương thơm nồng, đến mức mụ Xinh chõ miệng sang, buông hai tiếng: Điếc mũi! Tuy nhiên, hắn lại thích cái mùi găn gắt dễ chịu ấy. Đêm đêm hắn xách ghế ra ngồi ngoài sân bên bụi nhài, thỉnh thoảng nhíu mũi hít thật sâu, có khi còn hái một bông mân mê trên tay, mặc cho mụ hàng xóm lườm nguýt hoặc cười duyên tình tứ. Đây là sự lạ, vì xưa nay hắn không thuộc loại người lãng mạn, lại càng xa với những thứ vớ vẩn như hương, hoa. Chẳng hiểu trong cái đầu chậm chạp và tăm tối ấy của hắn đã xuất hiện những ý nghĩ gì.

Một đêm, đang mơ mơ màng màng trên giường sau khi ngồi hàng giờ liền ngửi hương hoa ngoài sân, hắn bỗng nghe có tiếng cửa mở rồi tiếng chân ai đó đang bước vào rất khẽ. Lúc đầu tưởng ngái ngủ nghe nhầm, nhưng sau mở mắt, hắn ngạc nhiên thấy đúng có người vào nhà hắn thật mà lại phụ nữ. Một cô gái mặc đồ trắng dáng mảnh khảnh và hình như xinh. Nhờ ánh trăng chiếu chếch qua vách nhà thưa, hắn thấy đúng như vậy. Rõ ràng không phải mụ Xinh như lúc đầu thoạt tưởng. Hắn lấy làm lạ. Ai nhỉ? Sao lại vào đây và giờ này? Đầu óc chậm chạp của hắn bắt đầu ngọ nguậy. Có thể cũng vì chậm chạp và ngớ ngẩn nên hắn không thấy sợ như người bình thường trong những trường hợp tương tự. Chỉ tò mò. Người kia, đúng là một cô gái và cũng xinh, bước lại gần rồi nhẹ nhàng ngồi xuống mép chiếc giường nơi hắn, kể cũng lạ, vẫn nằm yên. Chắc lúc ấy hắn vẫn nghĩ đây chỉ là giấc mơ, một giấc mơ đẹp và hắn không muốn ngồi dậy để thất vọng quay lại với cảnh suốt đời một mình thui thủi.

- Cô là ai? - cuối cùng hắn lên tiếng hỏi.

- Em là Nhài, - cô gái nhỏ nhẹ đáp.

Hắn thích cái tên ấy, thích cả mùi hương hoa nhài tỏa ra từ người cô, hệt như mùi bụi hoa ngoài sân.

- Anh đã cứu sống em. Bây giờ em đến ở với anh, nếu anh không đuổi em đi. - Cô gái nói tiếp, âu yếm nhìn hắn.

Hắn không đáp vì chẳng biết nói gì. Cái khả năng nói vốn kém cỏi bây giờ hầu như tê liệt hoàn toàn. Hắn biết cả đời hắn chưa bao giờ cứu sống ai, nhất là cô gái xa lạ này. Nhưng hắn đã không đuổi khi cô ngả người nằm xuống cạnh. Dẫu ngốc, hắn cũng biết phải làm gì tiếp, ít ra đây không phải mụ Xinh xấu xí và đanh đá. Có thể cả lúc ấy hắn vẫn nghĩ mình đang mơ, mơ được chiếm đoạt một người đàn bà đẹp, lại có đúng cái mùi hắn thích. Người này đã tự nguyện đến với hắn.

Sáng hôm sau tỉnh dậy hắn mới thực sự ngạc nhiên khi thấy người đàn bà trong mơ ấy đang lúi húi làm gì trong bếp nhà hắn. Lát sau cô bê ra một đĩa sắn luộc và chiếc ấm chè xanh. Hắn ngỡ ngàng nhìn, cô chỉ cười e lệ. Lần đầu tiên trong đời có người đàn bà lo bữa sáng cho hắn.

- Nhài? - Cuối cùng hắn lên tiếng.

- Vâng, em là Nhài. Vợ anh.

Hắn lại càng ngạc nhiên hơn. Hắn đã có vợ? Cô gái xinh đẹp này là vợ hắn?

- Vợ?

- Vâng, em sẽ là vợ anh. - cô gái đáp. - Mà em đã là vợ anh. Anh không thích sao?

- Thích. - Hắn chỉ nói được từng tiếng một, vẫn chưa hoàn toàn tin những điều đang xẩy ra.

Hắn trố mắt nhìn cô gái tên Nhài, “vợ” hắn. Và nhíu mũi ngửi. Có mùi hoa nhài. Như mùi đêm qua, như ở ngoài sân. “Vợ” hắn vẫn mặc bộ đồ trắng, rất trắng và mịn. Xinh. Có điều nhợt nhạt, hình như hơi gầy. Hắn có cảm giác nhìn xuyên qua được người cô, cứ tưởng chỉ cần một cơn gió mạnh, thậm chí chỉ cần hắn chạm vào người hay nói to là cô có thể vụt bay đi mất. Mà hắn thì không muốn cô bay đi nên không hỏi thêm điều gì nữa, chỉ ngồi đực ra, vốn đã ngớ ngẩn trông lại càng ngớ ngẩn hơn.

Vậy là hắn đã có vợ. Vợ ra vợ chứ không như mụ Xinh, hay cả cô Hường con dâu ông chủ tịch thị trấn đối diện nhà hắn. Con trai ông cưới vợ tháng trước. To lắm, đông lắm, có cả ô tô. Còn cô dâu thì mọi người khen rất xinh và được tặng thật nhiều quà. Thế mà cô gái xinh đẹp đám cưới có ô tô ấy chẳng bằng Nhài. Đấy là chưa nói người cô kia không có mùi thơm như vợ hắn. Không nước hoa mà vẫn thơm. Hắn nghĩ thế và lấy làm thích lắm.

Người ta nói đàn ông lấy vợ sẽ khôn ra, tu chí hơn. Điều này quả đúng với trường hợp của hắn. Dẫu ngốc, hắn vẫn biết trong việc hắn có vợ có điều gì đấy không bình thường. Lại thêm việc không ăn hỏi, cưới xin, hình như còn chuyện giấy tờ, đăng ký gì nữa với thị trấn nữa. Thế thì không ổn. Hắn quyết định vợ hắn sẽ không bước chân khỏi nhà, ít ra một thời gian. Cô Nhài đồng ý ngay. Dường như cô cũng ngại bị người khác nhìn thấy. Lần đầu tiên, hắn ý thức được trách nhiệm của người chồng và chủ gia đình. Có cái gì đấy âm ấm xuất hiện trong lòng hắn. Đầu óc hẳn cũng sáng dần ra. Bây giờ hắn ở trong rừng lâu hơn để kiếm thêm măng. Hắn không đem măng cho người khác như trước. Đi đâu hắn cũng lo lỏm về sớm vì biết có người đang chờ.

Cứ thế họ sống hạnh phúc với nhau. Rất nhanh chóng, hắn học được cách xưng hô anh em âu yếm với vợ. Ngôi nhà được tu sửa đôi chút với mái tranh mới và các vách được trát lại, vì hắn sợ có ai tò mò nhìn vào. Thậm chí khoảnh đất sau nhà bỏ hoang lâu nay cũng được cuốc xới trồng lèo tèo mấy luống rau cải. Tiếc rằng hắn vụng nên chúng cứ chết lụi dần. Tóm lại hắn, cái anh chàng Bùi Kiên đần độn ấy, đã thành người gần như bình thường. Một điều đáng mừng cho hắn và cho mọi người...

Một buổi sáng, thấy hắn vác dao vào rừng, mụ Xinh đứng sau hàng rào nhà mụ, nói chõ sang:

- Anh Kiên cũng ghê đấy nhỉ. Biết đưa gái vào nhà.

Môi mụ cong cớn, hằn học. Từ lâu mụ đã thất vọng bỏ ý định mồi chài hắn.

- Bà nói thế nghĩa là gì?

- Ngốc mà cũng khéo giả vờ. Tôi thừa biết anh chị hú hí với nhau bao lâu nay. Tưởng không có “cái ấy”, hóa ra...

- Vợ tôi đấy.

- Vợ? Ghê chưa! Thế cưới xin bao giờ?

- Không phải việc của bà, - hắn giận dữ nói rồi bỏ đi.

Mụ nói với theo:

- Tôi sẽ mách chính quyền để người ta gô cổ nó lại đưa vào trại cải tạo gái mại dâm.

Hôm sau có người của thị trấn tìm đến nhà hắn thật, nhưng họ chỉ hỏi qua đôi điều rồi bỏ đi, bảo nên sơm sớm tổ chức lễ cưới cho hợp lẽ. Cũng từ hôm ấy, cô Nhài bước ra khỏi nhà, cuốc xới, dọn dẹp, có hôm còn đi chợ. Vẻ đẹp, sự ẻo lả, nước da và bộ quần áo luôn màu trắng khiến cô nổi bật hẳn ở nơi quê mùa heo hút này. Khối người ghen thầm, bảo anh Kiên Hiền mèo mù vớ cá rán. Nhưng nói chung mọi người mừng cho hắn. Cái thằng ấy hiền, trời lại bắt tội đần độn, biết đâu lấy vợ chẳng khôn ra? Mà hắn hình như đã bắt đầu khôn ra rồi đấy. Còn con bé kia, từ chỗ lầm lỡ nay biết hoàn lương cũng tốt chứ sao...

Chỉ tiếc mụ Xinh không có được cách nghĩ bao dung đó. Mụ hằn học ra mặt, cứ lồng lên như con chó dại, hết kêu chính quyền nhu nhược lại hăng hái đi khắp nơi nói xấu nhà hàng xóm. Mụ tìm cách bắt chuyện, khiêu khích cô Nhài nhưng cô chỉ im, cười bẽn lẽn. “Làm đĩ còn tỏ ra chính chuyên!”   Một lần thấy mụ gọi vợ là đĩ, hắn trợn mắt, chạy đến dí chiếc dao to bản vào cổ mụ, khiến từ đấy mụ không dám gọi thế nữa. Nhưng mụ vẫn căm lắm, vẫn tức lộn ruột khi mỗi buổi sáng thấy cô hàng xóm xinh đẹp hái một bông nhài cắm lên mái tóc. Dơ! Mụ căm cả việc vợ chồng thằng đần kia cũng có lọ hoa để trên chiếc chõng tre như bao nhà tử tế khác. Dơ!

Một tối nọ đang ngủ, hắn chợt thức dậy và thấy Nhài đang quằn quại bên cạnh. Hắn vội vã bật đèn. Cô ôm bụng, co gập người rên lên đau đớn. Hắn hoảng hốt hỏi có chuyện gì nhưng cô không nói được, mặt trắng nhợt. Hắn bế vợ lên tay, chẳng biết phải làm gì. Người cô nhẹ tênh, mỗi lúc một lả dần. Cuối cùng cô đem hết sức ngước lên nhìn hắn, định nói gì nhưng không được. Chỉ đôi mắt mở to nhìn hắn, đau đớn, biết ơn, âu yếm và luyến tiếc lẫn lộn. Cô khóc. Những giọt nước mắt to rơi lên đôi tay sần sùi của hắn. Rồi cô ngừng co giật, teo dần, teo dần cho đến khi trong tay hắn chỉ còn lại một bông hoa nhài lớn đã héo và mấy viên ngọc màu trắng lẫn vài viên màu hồng.

                                                *                                                   

“Lúc ấy trời vừa rạng sáng. Hắn ngơ ngác cầm bông hoa héo bước ra sân và thấy cả bụi nhài đã bị chặt ngang gốc, còn ri rỉ máu”. - Ông N. kể tiếp.

“Mụ Xinh đã làm điều đó?” tôi vội hỏi.

“Vâng. Chính con mụ độc ác đó. Trưa hôm ấy, khi biết chắc điều này, hắn lẳng lặng cầm dao sang nhà mụ, chẳng nói chẳng rằng, chém một nhát đứt ngang cái cổ to bè của mụ. Chiếc đầu bị chém bay tận góc nhà”.

Cả hai chúng tôi cùng im lặng. Cuối cùng ông N. lên tiếng, giọng xa vời:

          “Thế là Kiên Hiền thành Kiên Điên. Bông hoa làm anh ta khôn ra, hạnh phúc hơn. Vậy mà con người nỡ cướp đi cái hạnh phúc nhỏ bé ấy rồi đưa anh ta trở lại không chỉ thành đần độn mà còn thành điên. Tội nghiệp. Sao người ta có thể ác với nhau như thế được nhỉ?

                                                                    Hà Nội, 23 tháng Chín, 2002