ROBERT ROZHNESTVENSKY
Tình yêu
- Trao cho cô tình yêu?
- Hãy trao!
- Nhưng vấy bẩn?...
- Trao cả khi vấy bẩn!
- Tôi muốn đoán xem...
- Bất cứ lúc nào!
- Tôi muốn hỏi đôi điều...
- Chấp nhận!
- Nếu như tôi gọi cô?...
- Em sẽ ra.
- Và gõ cửa...
- Em sẽ ra mở cửa.
- Nếu gặp điều không may?
- Em vẫn ra.
- Cả khi tôi lừa cô?
- Không sợ!
- Nếu tôi bảo cô hát...
- Em hát ngay.
- Nếu tôi bảo cô giết...
- Em sẽ giết!
- Bảo cô xa bạn bè...
- Em xa ngay.
- Nếu tôi bảo cô chết?
- Em sẽ chết!
- Nếu gặp tường ngăn cách...
- Em phá tan.
- Nếu tôi gặp nguy hiểm?...
- Em sẽ cứu.
- Không kêu van nếu đau?
- Không kêu van.
- Nếu gặp điều bất công...
- Em sẽ chịu.
- Cả trăm điều bất công?
- Vâng, cả trăm!
- Trao tình yêu cho cô?
- Hẳn thế!
- Không được đâu, cô nhầm.
- Sao lại nhầm?
- Vì đơn giản là tôi
Không bao giờ yêu
Nô lệ.
Bắt chước các nhà thơ cổ
Từ tình yêu đến tình yêu,
Cuộc đời đi như đường quốc lộ...
Nửa hành tinh - ngập trong sương chiều.
Nửa hành tinh - chìm trong máu đỏ.
Như cây nến sắp tắt, rùng mình,
Than trong bếp lụi dần, le lói...
Nửa trái đất tắm trong bình minh,
Nửa trái đất - chìm trong bóng tối.
Suốt đời anh, anh chạy theo ước mơ,
Nhưng chẳng bao giờ đuổi kịp...
Nửa hành tinh - trong mưa.
Nửa hành tinh - trong tuyết.
Ngoài cửa sổ sương còn treo long lanh.
Anh cảm ơn cuộc đời mãi mãi.
Nửa hành tinh - trong anh.
Và trong em - nửa hành tinh còn lại.
Tình yêu mùa đông
Ngoài sân, trời lạnh, tuyết rơi.
Tình yêu đến giữa tháng Mười.
Tình yêu mùa đông rất ngắn,
Lặng lẽ tuyết rơi, bất tận.
Tuyết trên đường phố, núi đồi,
Trong lời em nói, trên môi.
Tình yêu mùa đông rất ngắn.
Lặng lẽ tuyết rơi, bất tận.
Giờ ta tạm biệt, và đây,
Em xem, băng dính đầy tay.
Tình yêu mùa đông rất ngắn.
Lặng lẽ tuyết rơi, bất tận.
Không nói lời thề mùa đông.
Mùa xuân còn xa, đừng mong.
Tình yêu mùa đông rất ngắn.
Lặng lẽ tuyết rơi, bất tận.
Tầm hoạt động
Có
tầm hoạt động riêng
Của
hận thù và nước mắt.
Có
tầm hoạt động riêng
Của
lừa dối và sự thật.
Có
tầm hoạt động riêng
Của
đê tiện và yếu hèn –
Lặng
lẽ
Vô
hình,
Mang
lại nhiều đau khổ...
Có
tầm hoạt động riêng
Của
một từ
duy nhất
đúng và hay.
Suốt
đời, tôi tìm từ này,
Và
có thể
tôi sẽ tìm được nó!
Trên trái đất tí hon...
Trên
trái đất tí hon
và đáng thương
Có
một con người nhỏ bé.
Cả
chức vụ của anh ta,
Cả
chiếc cặp da
Đều
rất bé,
Và
tất nhiên tiền lương
cũng thế...
Rồi
một hôm,
Một
buổi sáng đẹp trời,
Có
một cuộc chiến tranh
gõ vào cửa sổ,
Một
cuộc chiến tranh
Hình
như
Cũng
hoàn toàn bé nhỏ...
Người
ta phát cho anh
một khẩu súng tí hon.
Người
ta phát cho anh
một đôi giày tí hon.
Và
chiếc mũ
Người
ta trao
Rất
bé.
Chiếc
áo khoác -
đo theo người -
Cũng
thế...
Nhưng
Khi
anh
trong một trận xung phong
Ngã
xuống -
còng queo,
không đẹp mắt.
Miệng
cò hô:
Tiến
lên! -
Thì
tất cả
đá hoa
trên trái đất
Không
đủ
Để
tạc tưọng anh
Cao
to
Bằng
người thật!.
Phép lạ hàng ngày
Phép
lạ hàng ngày -
không còn là phép lạ.
Cũng
không đau –
nếu phải đau hàng ngày.
Còn
đau khổ thực tình -
tất nhiên
là chuyện khác,
Bây
giờ tôi
Không
nói ra đây.
Không
đè nặng lên vai
gánh nặng hàng ngày.
Cái
hào nhoáng bề ngoài
Dễ
chán
Và
nước mắt hàng ngày,
xin các bạn.
Đừng
tin!
Vì
chúng chỉ làm ta
Thờ
ơ và ủ ê
Thề
hàng ngày -
không còn là thề.
Kêu
thét luôn mồm -
không làm ai sợ.
Than
thở hàng ngày –
không còn là than thở.
Cãi
nhau hàng ngày -
không còn là cãi nhau...
Nhưng
Khi
quả cầu
Của
mặt trời hàng ngày
Bên
giọt sương chín đỏ trên cây -
Bỗng
mọc.
Làm
mọi người phải ngạc nhiên.
Đến
phát khóc -
Thì
trái đất hàng ngày của chúng ta –
Trái
đất hàng ngày -
Vẫn
là trái đất!
Và
với giọng
đặc khô vì tiếng hát,
Tôi
sẽ hô: Tình yêu,
Tình
yêu hàng ngày
muôn năm!
Hàng
ngày, như bánh mì ta ăn,
Nếu
có.
Trong rừng mùa thu
Thật
đúng một mùa thu
ra mùa thu!
Tôi
ngây ngất bước đi chầm chậm
Trong
khu rừng không quen
Để
tìm thơ,
Như
người ta tìm nấm.
Trời
cao. Không khí trong lành...
Thế
là đã hai câu tìm được,
Con
chó con
ngoe nguẩy đuôi phía trước
Như
một anh chỉ huy tài ba.
Nói với con
Lớn
lên, Xênhia,
con sẽ đọc
Những
dòng này...
Ống
dẫn nước sau nhà
Đã
thôi
Không
nhỏ đều,
chán ngắt...
Con
đã sống một giờ -
trên trái đất.
Hãy
nhận lấy nó, Xênhia,
Và
con hãy rộng lượng bỏ qua
Rằng
trái đất tạm thời
Chưa
được như ta mong mỏi...
Trên
trái đất
còn người đau
và chết đói.
Suối
chạy khắp nơi, đùa reo.
Dưới
nắng gắt,
lá dừa khô, nhăn nheo.
Những
bãi rong đài nguyên
còn lầy lội...
Bố
muốn làm trái đất luôn mỉm cười -
Nhưng
chưa kịp làm.
Bố
muốn làm trái đất thật vui -
Nhưng
chưa làm nổi.
Bố
đã cầu xin.
Bố
đã kêu van.
Bố
mở rộng cửa tim mình trước nó.
Hiểu
ngôn ngữ của nó.
Xênhia,
con hãy tha cho bố,
Vì
bố không đủ sức
Nuôi
những người thiếu ăn,
Mặc
ấm những người không áo quần,
Làm
sống lại những người đã chết...
Chúng
ta -
Bao
giờ cũng là kế tiếp.
Cả
bố
Cũng
không bắt đầu từ số không.
Chúng
ta
Luôn
nối tiếp nhau thành dòng...
Nhưng
cửa đã mở rộng.
Trái
đất-
của bố và của con -
nơi chúng ta đang sống.
Sẽ
hạnh phúc gấp nghìn lần hôm nay.
Bố
tin vào điều này.
Và
con -
nhất định con -
cũng phải tin như vậy.
Con
chưa biết
Rằng
trái đất của chúng ta
rất dễ nổ tung,
rất dễ cháy.
Con
chưa biết
thế nào là ánh sáng,
thế nào là mùa xuân
(Dù
con sinh vào mùa xuân -
Đừng
quên!)
Và
thế nào là tuyết -
Con
cũng không hoàn toàn biết
(Dù
hôm nay tuyết phủ trắng quanh nhà).
Con
đã sống một giờ -
những
một giờ -
Trên
hành tinh chúng ta...
Hãy
tập lấy hơi.
Hãy
tập làm quen với cuộc đời.
Hãy
bắt đầu vung cánh tay -
mang con số nhà hộ sinh -
nhỏ bé...
Thậm
chí cả cái tên Xênhia
con cũng chưa có thể
Giữ
trong nắm tay
yếu, nhỏ
của con.
Ôi, nghề làm thơ!
Ôi,
nghề làm thơ!
Có
thể viết chen hàng.
Viết
xiên, viết thẳng -
Giấy
sẽ chịu được – không sao
Vì
giấy trắng.
Và
người đọc
dần dần cũng quen.
Cũng
có thể
Dội
nước qua song sắt,
Cũng
có thể khóa cửa
Ngồi
im trong phòng mình.
Viết
về cái này,
Về
cái kia làm thinh.
Chơi
Trò
chơi ghép vần
Sao
cho dễ nghe, êm ái.
Cũng
có thể làm hoàn toàn
Ngược
lại:
Viết
thật mới,
Thật
ngốc nghếch,
thật khác đời
Làm
các nhà phê bình
phải ngạc nhiên,
Há
to mồm hết thẩy.
Một
số người vẫn quen
Như
vậy...
Nhưng
tôi phải làm thế nào
Để
suốt đời ngay thật?
Để
vào nhà anh
Không
cần xin, hỏi?
Để
vào trái tim anh
Không
cần lừa dối?
Trái tim
Đang
ngủ say trong đêm,
Bình
minh chưa hé đỏ,
Bỗng
Tôi
nghe tiếng tim,
Từ
phía trong.
Rất
nhỏ.
Nhô
lên vai, lên cằm,
Từ
phút đầu, tim gọi:
“Tôi
im ba mươi năm,
Và
bây giờ
Muốn
nói...
Mưa,
mưa ít khi rơi,
Mùa
hè khô, nứt nẻ...
Lồng
ngực anh
mỏng thôi,
Nhưng
là lồng, tuy thế.
Nó
đen hơn
đêm đen,
Gò
ép tôi
Chật
chội.
Suốt
đời
tôi
cô đơn,
Mà
tôi đâu có lỗi!
Tôi
cũng sống
Như
ai.
Đếm
từng ngày,
trăn trở.
Hay
cho tôi ra ngoài!
Cửa
lồng anh,
hãy mở!
Tôi
mọc cánh, bay xa.
Đón
mọi điều phía trước!...
Tim
gọi:
Cho
tôi ra!
Nhưng
cho ra
sao
được?
Ở một nơi nào đấy xa xôi
Ở
một nơi nào đấy xa xôi
Có
thành phố
như giấc mơ,
im ắng.
Đầy
bụi bám.
Một
dòng sông phẳng lặng.
Một
dòng sông
nước
như gương
lờ trôi...
Ở
một nơi nào đấy xa xôi
Có
thành phố,
ngày xưa,
có thành phố
Nơi
rất ấm, tuổi thơ ta ở đó
Từ
lâu,
đã từ lâu,
trôi qua...
Đêm
nay tôi bước vội khỏi nhà,
Đến
ga,
xếp hàng mua vé:
“Lần
đầu tiên trong nghìn năm,
Có
lẽ,
Cho
tôi xin một vé
Tới
thành phố Tuổi Thơ.
Vé
hạng trung...”
Người
bán vé hững hờ
Khe
khẽ đáp:
“Hôm
nay vé hết!”
Biết
làm sao!
Vé
hết, biết làm sao!
Đường
tới Tuổi Thơ
còn biết hỏi nơi nào?
Nếu
không kể
đôi khi ta tới đó,
Qua
trí nhơ
Của
chúng ta
Từ
nhỏ...
Thành
phố Tuổi Thơ -
thành phố chuyện thần kỳ.
Cơn
gió đùa,
tinh nghịch dẫn ta đi.
Ở
đấy,
làm ta say, chóng mặt,
Là
những cây thông
vươn tới mây,
Là
những ngôi nhà
cao,
cao ngất.
Và
mùa đông
rón
rén
bước
trong đêm,
Qua
những cánh đồng
phủ tuyết trắng và êm...
Ôi
thành phố Tuổi Thơ -
bài ca ngày nhỏ
Chúng
tôi hát-
Xin
cảm ơn điều đó!
Nhưng
chúng tôi không trở lại,
Đừng
chờ
Trái
đất nhiều đường.
Từ
thành phố Tuổi Thơ
Chúng
tôi lớn,
đi xa...
Hãy
tin!
Và
thứ lỗi!
Con sông
Con
sông chạy mạnh và nhanh.
Tôi
đứng nhìn, phải hỏi:
- Ê, sông kia, đi đâu,
vội đi đâu?
- Tôi ra với biển xanh...-
Sông
nói.
-
Nhưng lúc ấy
Sông
không còn là sông!...
- Vâng, tôi biết.
Đời
của tôi là thế.
Tôi
chết.
Nhưng
tôi cần,
rất cần
Cho
đời thêm đẹp đẽ!...
Còn
anh?
Cao trên đầu...
Cao
trên đầu
các chùm sao
nhấp nháy.
Tự
đôi tay
Tìm
ánh lửa
Đến
liền...
Thật
kinh khủng
vì có người
tỉnh dậy,
Mở
mắt đón Ngày
Mà
không chút
ngạc nhiên!
Họ
tồn tại.
Không
tin chuyện cổ.
Đi
vào Thơ
như đi vào
nhà thờ.
Bắt
chim phượng để rán ăn.
Và
họ
Đem
cá vàng nấu xúp
Cho
bữa trưa!
Bài ca về năm tháng
Chẳng
việc gì tôi phải sợ mùa đông -
Cứ
mặc đầu tôi bạc trắng.
Năm
tháng của tôi -
không chỉ là gánh nặng.
Năm
tháng của tôi
là gia tài của tôi!
Tôi
nhiều lần vội vã với thời gian,
Gì
cũng muốn lao vào làm hết thẩy.
Ừ
thì tôi không giàu lên vì vậy,
Nhưng
năm tháng đời tôi
là gia tài của tôi!
Xin
cảm ơn năm tháng cuộc đời,
Dù
lắm lúc đời đắng cay, tệ bạc,
Nhưng
tôi giữ,
không nhường cho người khác
Năm
tháng đời tôi -
gia tài của tôi!
Nếu
thời gian sẽ bảo một ngày kia:
“Ngôi
sao của anh, than ôi, đã tắt...”-
Tay
trẻ thơ sẽ giơ cao, giữ chặt
Năm
tháng đời tôi -
gia tài của tôi!
Cỏ mọc quanh tôi...
Tặng A.Kirêeva
Cỏ
mọc quanh tôi
như quanh
một chiến hào du kích.
Khi
ngoái lại nhìn,
Tôi
thấy rõ:
Các
chàng trai
Đang
chạy,
ngã.
vấp
phải mìn của địch,
Như
vấp vào bậc cửa nhà ai.
Vâng,
họ ngã,
ngực vướng băng súng máy,
Như
về đích
vướng dây băng
khi thi chạy.
Các
chàng trai ngã xuống,
ngỡ ngàng,
Tay
giang rộng
trên cánh đồng
đất đen
màu mỡ -
Vì
thấm máu.
Vì
lâu ngày bị bỏ hoang...
Những
chàng trai
Có
những bàn tay
trên đó
Đường
sống rất dài,
rất thẳng.
Những
chàng trai...
Hoa rừng Tai-ga
Anh
không hát cho em
hoa rừng tai-ga...
Xin
lỗi!
Nhưng
em cũng đừng tin
khi có người nói dối
Rằng
chúng không xinh,
Rằng
điều đó chính mình
Đã
đọc thấy trong tranh, trong sách...
Chỉ
đơn giản là hoa rừng
tai-ga
Không
nên so với hoa
trong vườn hoa!
Mọc
trên những thân cây
đổ xiêu vì gió,
Rực
như máu,
Như
hoàng hôn,
Chúng
không hợp
với căn phòng thành phố.
Không
hợp với bình pha lê cực trong.
Không!
Chúng
cũng chẳng bao giờ hiểu được
Rằng
nước dưới vòi
tất nhiên
cũng là nước...
Thử
hái chúng lên xem!
Thử
xem!
Giữ
chúng trong tay, em sẽ thấy
Hình
như tay em
máu chảy.
Nhưng
đừng sợ.
Hãy
cắm lên ngực một bông hoa.
Em
sẽ thấy gì?
Tách
khỏi đất tai-ga,
khỏi mảnh đất cằn khô,
Kiêu
hãnh
Mà
trên đó hoa lớn lên,
nở trong giá lạnh,
Mảnh
đất in chân gấu dẫm hàng ngày...
Lập
tức hoa héo ngay!
Lập
tức hoa chết ngay!
Vô
tội.
Anh
không hái hoa rừng
cho em.
Xin
lỗi!
Đêm, trong rừng, bên đống lửa
Đống
lửa chết
cũng giống như người chết...
Lúc
uể oải nằm im,
Lúc
bất ngờ
Run
rẩy, chìa đôi tay mỏi mệt -
Những
cánh tay vàng,
trong suốt,
huơ huơ...
Lúc
lặng lẽ
Uốn
theo
sợi
khói.
Muốn
lên cao, muốn kéo theo mình
Cả
khu rừng đang đứng im mệt mỏi,
Cả
màu vàng cây liễu một thời xanh,
Cả
tiếng hót của con chim
đâu đấy,
Cả
cái đuôi của sương muối
rất dày,
Cả
đám cỏ,
cả trời sao nhấp nháy
Đang
chụm đầu
lấp ló đứng
sau mây...
Trong khi nghe đài
Trái
đất
Với
cái khát sa mạc của phố phường,
Với
giọt nước rơi đều đều trên đá,
Với
sự trầm tư của sông hồ
và biển cả.
Với
những tảng băng đang bò lên cao;
Trái
đất
với bình minh hé đỏ, đón chào,
Với
tuyết phủ thành những đường lấp lánh;
Trái
đất
chìm trong sương lạnh,
Chìm
trong mưa nhiệt đới,
trong mây.
Trái
đất này
Với
nước ngập dưới muôn hình, muôn dạng;
Biển,
Suối,
Sông
Và
hơi nước trên bếp lò
mỗi sáng.
Với
cái ấm của Maiami
và Pixrunđa,
Với
cái nhanh của Angara
và cái chậm của Vixla,
Với
ngụm rượu anh chăn cừu uống dở...
Thế
mà trái đất khô.
Khô
đến khó tin.
Ghê
người.
Đáng
sợ.
Đến
nỗi có thể bùng lên
Vì
một que diêm
vô tình,
Bé
nhỏ.
Hãy nhìn kia...
Hãy
nhìn kia!
Hãy
lắng nghe!
Người
ta giết thời gian!
Người
ta giết -
một mình
và cả hội!
Mà
như thể đang thi nhau:
Ai
nhanh hơn?
Cả
ban ngày.
Cả
trong đêm tối.
Rất
trắng trợn
và rất êm -
Người
ta giết
thời
gian!
Người
ta giết
ồn ào và rất khẽ.
Người
ta giết
Ngay
trước đồn
công an!
(Mà
nói gì trước đồn -
cả bên trong
Cũng
thế...)
Người
ta vấp.
Người
ta chửa trời.
Bất
chợt hai anh
gặp nhau
trong thang máy.
Công
khai nói
khi mời nhau lại chơi:
“Ta
cùng giết
thời gian
chiều nay vậy!”
Người
ta cuống lên.
Tin
cái nọ, cái này,
Cãi
nhau.
Chờ
người thân
từ đâu đó.
Người
ta giết thời gian!
Rồi
rửa tay,
Để
tay không còn vương
Máu
đỏ.
Người
ta giết thời gian
rất thản nhiên,
Xách
những chiếc cặp dày bí hiểm.
Người
ta giết thời gian
Của
mình,
Của
người quen.
Thế
mà chẳng bị ai đem kiện!
Cũng
không ai -
dù một lần -
khóc than
Rằng
“Thời gian-
Rất
quý, rất cần -
Đã
trôi qua vô ích...”
Trong
khi
Hết
phút này đến phút kia
Cứ
bị giết.
Chết
oan.
Mà
ngay từ đầu năm.
Bị
người ta xem
như thù địch,
Xác
các phút bị giết oan
lặng im không kêu
Thành
thế kỷ
xếp từng hàng
đều đặn...
Sao
người ta
Còn
khóc than
đủ điều,
Rằng
không kịp làm gì,
Rằng
cuộc đời
quá ngắn?
Trên đời anh...
Trên
đời anh
vết bỏng
Vừa
mát
lại vừa nóng...
Anh
tin ai?
-
Tin tôi.
Cây
sáo,
dàn đồng ca
Tội
phạm
và quan tòa...
Anh
khinh ai?
-
Khinh tôi.
Vừa
khóc,
vừa nói dối.
Giọng
đặc khô
vì khói.
Anh
cảm ơn ai?
-
Cảm ơn tôi.
Sương
và mù
ngập đèo.
Đường
hẹp và cheo leo...
Anh
không tin ai?
-
Không tin tôi.
Ai
muốn cháy
cứ cháy.
Làm
việc
đâu ra đấy...
Anh
muốn chết như ai?
-
Như chính tôi.
Độc thoại của vua các loài thú
Này,
con người
Viện
bảo tàng có đủ thứ để chiều anh:
Sừng
voi mamôn,
Sáo
người chăn cừu,
Răng
cá heo,
Và
rất nhiều thứ khác...
Nhưng
hãy lắng nghe tôi,
Vua
của muông thú hiền lành.
Tuy,
thứ lỗi,
Tiếng
tôi
không còn oai nghiêm,
dõng dạc.
Vì
tôi là con sư tử cuối cùng sống đến hôm nay.
Nhưng
nói thay tôi
Là
con nai vàng trong vòng ôm chiếc bẫy;
Là
con cá heo mà anh suốt mấy ngày
Cưỡi
trực thăng lùng săn để mua vui
Đâu
đấy.
Anh
nhìn kia:
Tổ
tiên tôi cháy thành tro.
Hang
cáo bị đào tung,
Con
hươu run lên vì sợ.
Hãy
nhìn cá bị chết ngạt dưới hồ,
Thiên
nga bị thương,
Hải
âu bơi trong dầu lửa...
Chúng
sẽ tránh xa đường, nơi xe chạy như điên.
Chúng
sẽ trách những người đang diệt chúng.
Tất
nhiên anh
là đỉnh cao của thiên nhiên,
Nhưng
xin hỏi:
Núi mất chân
còn đứng
vững?
Anh
cầm lái.
Anh
tiên tri.
Anh
chỉ huy cuộc đời.
Anh
là chủ.
Chúng
tôi không thể
Và
không muốn cãi nhau với anh.
Nhưng
nghĩ xem:
thiếu chúng tôi,
Phải
chăng biển và rừng có đẹp thế?
Giữa
sa mạc bê tông
sẽ chỉ có những loài sên
Và
đại dương xanh trong
thành ao chết khổng lồ
chứa rác.
Lưới
của anh mỗi ngày một chắc thêm,
Súng
của anh bắn càng nhanh và chính xác.
Trên
hành tinh chúng ta
tất cả là của anh.
Chúng
tôi chẳng có gì -
Đời
là vậy.
Trong
những vườn bách thú đẹp của anh
Chúng
tôi là bù nhìn
Và rất tiếc,
Đã
chẳng còn là chúng tôi
như anh thấy.
Đời
được xếp quả tình như vậy.
Chúng
tôi cố chiều anh xưa nay.
Nhưng
bất lực -
Chúng
tôi đi
vào hoàng hôn cô độc,
Vào
lịch sử của trái đất đau buồn này.
Con
cháu anh mai sau
nhớ chúng tôi
Và
sẽ khóc...
Không
lẽ cuộc đời mỗi ngày
một ác hơn?
Cái
vương quốc chết dần kia của tôi
Đang
nhìn anh không chớp mắt,
Hầu
như không chê trách, van lơn,
Cũng
chẳng tiếc những gì đã mất.
Tôi
Xin
cởi mũ vua
Từ
mái đầu của tôi điểm bạc
Để
nhường anh, và sẽ rống, rống rất to
Vì
bất lực -
Tôi
biết làm gì khác?
Những chuyện về những chiếc kèn đồng
“Và ngài đã
phải trải qua những thử thách ghê
gớm: lửa, nước và những
chiếc kèn đồng...”
(Trích
sách cổ)
Có một tráng sĩ ngày xưa.
Muốn làm vua.
Không kiêu.
Tính tình không đến nỗi.
Bữa trưa - ăn một con cừu.
Và một con bò - bữa tối.
Tránh sĩ,
nhìn chung là -
khỏi
nói!
Như thần, như tiên.
Bao giờ cũng đi đầu
Bao giờ cũng đánh nhau,
hoặc
Tìm những người để đánh nhau!
Và không thể có gì
ngăn chàng lại!
Vua -
làm vua.
Nông dân -
gặt
hái.
Còn tráng sĩ -
phải
đi tìm chiến công!
Và một hôm,
trên
con ngựa màu hồng,
Người ta nói:
chàng
đi ra biển,
Biệt tăm rất lâu,
Đến tám giờ - kém năm - hôm sau
Mới xuất hiện.
Chàng đem Hải Thần tặng vua.
Mọi người kêu:
Bravô! Bravô!
Mọi người kêu:
Hoan
hô! Hoan hô!
Nhưng tráng sĩ đã vội đi
tới
Quốc vương Khói Thối
Để tìm chiến công mới.
Và rồi tay không
chàng
bắt được Hỏa Thần.
(Chỉ xém ít lông mày
Và mấy sợi lông chân...)
Vua sai lính
báo
tin to
khắp
phố -
Một ngày lễ xưa nay chưa thấy có!
(Xin đừng nghĩ tôi nói ngoa!)
Tiếng kèn đồng
Ngân nga.
Tiếng kèn đồng
Ngợi ca
chiến công
chàng tráng sĩ
Chàng tráng sĩ ngồi nghe,
Rất oai và nghiêm nghị.
Chàng lắng nghe từng tiếng một,
thẫn
thờ.
Nghe đêm.
Nghe ngày.
Nghe khi ngủ.
Khi mơ.
Rồi xúc động,
chàng
lâng lâng.
Và... chết!
Vì kính trọng chính mình!
Vì chiến công oanh liệt!...
Đã từng có một tráng sĩ trên đời,
Mà không phải hạng xoàng, hẳn vậy.
Thế mà ta không có nữa trên đời
Cái con người
tài
ba
nhường ấy.
Thật tiếc thay!
Nhưng quả đúng kèn đồng,
Tiếng kèn đồng vinh quang
là
thử thách
Vô, vô cùng khó khăn...
Như cha ông
chúng
ta
đã
từng ghi
Trong sách.
Trong cuộc sống họ là ai...
Tặng
X.Kraxauxcax
Trong cuộc sống họ là ai -
các
Vệ - nữ trang nghiêm, khe khắt?
Các nữ thần tình yêu kiêu căng -
Họ là ai trong cuộc đời có thật?
Những chiếc chuông
Từ từ
Lắc lư
Ngân nga.
Những ngọn đèn
thức
suốt đêm
Bên cổng thành vắng vẻ.
Những cô gái
làm
nghề mẫu vẽ
Đến những chiếc buồng con
không
được sưởi hàng ngày.
Những cô gái dịu dàng,
e
lệ và thơ ngây,
Lập tức áo quần
bị
quăng vào xó.
Và căn phòng
như
ấm thêm
Vì cái loã lồ của họ...
Rồi cả một đoàn quân
thuốc
màu
Được hoạ sĩ
xua
nhanh
Vào trận đánh!
Và bút vẽ của ông ta hồi lâu
Gõ lên vải -
như
lên mặt trống con -
Khá say sưa
và
mạnh.
Giữa cái rét mênh mông
Các màu
đã hiện
lên.
Như vào những cánh buồm,
Cơn gió trang nghiêm
Lùa qua cửa sổ.
Các cặp vú trong tranh -
như
trái cây -
Bắt đầu chín đỏ,
Các cặp mắt bắt đầu cười,
Các cặp đùi mềm, ấm
bắt
đầu tươi...
Nhưng rất lạnh,
các
cô làm mẫu kia
rất
lạnh.
Họ khẽ run.
Họ là người,
Và rất thèm
Cái ấm!
Xong,
Họ chậm rãi mặc áo quần
Rồi đi ra sân.
Chiếc áo mỏng
không
xâu tay vào nổi.
Rồi họ cầu nguyện
ở
nhà thờ
rất
lâu -
Vì sợ Chúa Trời bắt tội...
Họ quên
Rằng họ đã thành bất tử từ nay.
Và tất nhiên trong việc này
Chúa chẳng
Liên quan gì đến họ.
Đời được tạo thành...
Đời
Được tạo thành từ cái ác
và
cái vui,
Từ nhà hộ sinh
Và nghĩa trang...
Tôi cúi chào đời
mỗi
ngày tỉnh dậy.
Cái bẩn của ngày trước đấy
Tôi giũ khỏi giày của tôi.
Đôi khi -
là
quyển toán phổ thông cho trẻ,
Đôi khi -
là sơ
đồ những ngôi nhà đang thiết kế,
Thế giới này
Bừa bộn,
Ồn ào,
Đắng cay -
Tôi biết rõ, hoàn toàn biết rõ.
Thế giới mà hàng ngày ở đó
Các đường phố ngoại ô vắng teo,
Người xếp hàng đông
quanh
cái khó, cái nghèo.
Thế giới mà hàng ngày ở đó
Người chọn mua dưa,
cầm
quả dưa vỗ vỗ
Như vỗ vào đầu trẻ nghịch nhiều khi.
Thế giới xung quanh
tôi
chẳng lạ gì.
Quen thuộc như lời chào,
Và được tôi mong đợi
Như chờ được phân nhà mới...
Tôi bước ra đời.
Tôi tung,
tôi
gieo
Tôi ném mình ra khắp nơi!
Tôi lộn ngược tôi
Như lộn ngược túi quần
khi
may vá.
Để ngày mai
Được làm lại từ đầu.
Tất cả.
Viết trong phòng đợi ở sân bay
Ta
luôn sống trong phòng chờ đợi.
Ai
cũng chờ
một cái gì sắp tới.
Anh
lái xe chờ thủ trưởng
trước
nhà,
Kiên
nhẫn chùi sạch bóng chiếc Vôn-ga...
Hết
đứng lại ngồi,
anh chồng chờ vợ.
Cô
gái chờ tình yêu –
Tuy
rất sợ.
Người
giáo viên
chờ câu giải nhức đầu.
Đám
học trò chờ kẻng đánh
từ lâu.
Người
làm ruộng chờ tiết trời thay đổi.
Cả
thế giới như lặng đi
Vờ
đợi chờ, mong mỏi.
Sau
lưng ta –
Im lặng đang tấn công!
Ta
đợi chờ cái mới
và thành công...
Ta
luôn sống trong phòng chờ đợi,
Nhưng
khi chờ
một cái gì sắp tới,
Ta
không khoanh tay
Ngồi
yên!
Ảo ảnh
Người
trực ban kêu to:
-
Hãy lại đây! Lại đây!
Hãy
nhìn kia!
Kia!
Ảo
ảnh! –
Thẳng
tay gạt thức ăn sang cạnh,
Chúng
tôi nhào ra cửa,
nhìn
theo...
Tôi
sẵn sàng chờ đợi mọi điều.
Cả
những cái chỉ trong mơ mới thấy:
Những
hàng cọ dưới mặt trời
rực cháy;
Những
bồn hoa
bên biển
sóng hiền lành;
Những
lâu đài cổ kính
giữa trời xanh...
Vì
từ trước nhiều lần
Tôi
đã đọc,
Thấy
trên cát,
bất ngờ, bỗng mọc
Những
hình kia không có thật
Để
đánh lừa.
Vì
nhiều lần tôi đã đọc:
Giữa
ban trưa,
Đoàn
du khách bước đi
Như
trong đêm, trời tối,
Nguyền
rủa mặt trời,
khát không sao chịu nổi,
Họ
lê chân
theo ảo ảnh suốt ngày –
Theo
con suối trong lành
xa chỉ mấy tầm tay...
Nhưng
lúc này...
-
Ảo ảnh đâu? Đâu?
Sao chẳng thấy?
-
Thật đơn giản!
Kia,
nhìn kia!
Chỉ
vậy...
Rất
ngạc nhiên,
Tôi
đứng lặng người:
Đang
trôi
xa xa
nơi chân trời
Là
những tảng băng
rung,
mờ,
không rõ.
Trông
giống một ngôi nhà
hai tầng
nào đó...
Tôi
chờ được thấy nhiều điều!
Chờ
mọi cái diệu kỳ trên xứ lạnh...
Nhưng
Bắc Cực,
Ngay
cả bằng
ảo ảnh,
Ngươi
cũng không còn muốn
Lừa
ai!
Bức tượng và nhà điêu khắc
Tặng
Ernest Nheizvestni
Tượng
đá bắt đầu sống như thế nào,
và từ đâu?
Lúc
đầu
Đá
không muốn
tin vào nhà điêu khắc.
Nhưng
dần dần
Từ
chiều sâu của đá hiện lên
Một
khuôn mặt.
Chính
xác hơn –
còn thiếu môi,
thiếu mắt.
Và
hầu như chưa lộ hẳn ra ngoài.
Sẵn
sàng làm mặt
của bất kỳ ai:
Phụ
nữ,
đàn ông,
người anh hùng,
cậu bé...
Khuôn
mặt đang định hình.
Đã
bắt đầu thành người
Như
thế.
Nhưng
cũng từ phút này,
Đá
không còn
Muốn
làm đá như trước đây.
Đá
giục:
“Nhanh
lên,
nghệ
sĩ,
nhanh lên!
Anh
biết đấy!
Anh
không được quyền
chậm vậy!
Anh
đã cho tôi cuộc đời.
Anh
có thể,
Anh
cần.
Tôi
muốn sống!
Hãy
giúp tôi!
Hãy
nhìn đây!
Nhanh
lên!
Tôi
đang mở
đôi mắt buồn
của đá.
Hãy,
nhìn đây!
Tôi
chờ đón
cơn gió đời mới lạ.
Mùa
xuân của anh
đã thấm vào tôi!...”
Nhưng
con người
Đã
tạo nên
con người đang kêu đó,
Lại
hút thuốc,
đứng nhìn trời
Bên
cửa sổ
Những chàng trai đã hy sinh
Phương
đông trời vừa hửng bình minh.
Đồng
lúa chín đung đưa nhè nhẹ.
Họ,
những chàng trai đã hy sinh,
Họ
đã làm những gì có thể.
Mang
trong tim đêm ngày
Lời
nhắn nhủ của những chàng trai đó,
Chúng
ta thề chúng ta sống hôm nay
Vì
chúng ta,
Và
vì cả họ.
Các
bà mẹ đã thôi khóc từ lâu,
Nhưng
xuyên qua thời gian bất diệt,
Họ
vẫn nhìn chúng ta từ trên cao.
Họ,
những người đã chết.
Như
thể họ là quan tòa,
Như
thể họ bám theo không nghỉ,
Họ
- những chàng trai
Đã
hy sinh vì ta,
Những
người đồng chí.
Mang
trong tim đêm ngày
Lời
nhắn nhủ của những chàng trai đó,
Chúng
ta thề chúng ta sống hôm nay
Vì
chúng ta,
Và
vì cả họ.
Một nghề vất vả
Sắp
bình minh, nhưng trời vẫn đầy sao,
Bà
mẹ cúi bên nôi con lặng lẽ.
Trên
trái đất không có nghề nào
Vất
vả bằng nghề
Làm
mẹ.
Con
chúng ta là niềm vui, nỗi buồn,
Con
càng lớn nhiều khi càng phải khóc.
Các
bà mẹ hãy học nghề nuôi con.
Đó
là cả một ngành khoa học.
Rất
chân thành, không chút hồ nghi,
Tôi
tuyên bố rằng xưa nay có lẽ
Trên
trái đất không có nghề gì
Khó
khăn
Bằng
nghề làm mẹ.
Con
chúng ta
Là
niềm vui, nỗi buồn.
Con
càng lớn, nhiều khi càng phải khóc.
Các
bà mẹ
Hãy
học nghề nuôi con,
Đó
là cả một ngành khoa học.
Bài hát của các bậc bố mẹ
Lớn
từng giờ - chỉ trong phim mà thôi.
Trẻ
lớn chậm trong cuộc đời có thật.
Không
phải con anh đang nằm trong xe nôi,
Mà
ông chủ tương lai toàn trái đất.
Và
chúng ta,
Dù
muốn hay không,
Nhưng
thực chất vấn đề ở chỗ:
Trước
hết ta là bố mẹ, vợ chồng.
Sau
mới đến
Các
ông này, bà nọ.
Sau
đó ta mới là người bẻ ghi,
Là
bác sĩ,
Là
diễn viên,
Tài
xế...
Vâng,
chúng ta,
Muốn
gì thì gì,
Nhưng
trước hết
Chúng
ta là bố mẹ.
Trẻ
lớn lên, bước những bước chưa dài,
Lật
trang sách đầu tiên đùa nghịch.
Rất
quan trọng nó sau này là ai,
Quan
trọng hơn - làm được gì có ích.
Ta
phải lo, phải hành động hôm nay
Không
được để mặt trời mây che khuất,
Vì
con ta sẽ thế nào sau này
Điều
ấy chính là tương lai trái đất.
Và
chúng ta,
Dù
muốn hay không,
Nhưng
thực chất vấn đề ở chỗ:
Trước
hết ta là bố mẹ, vợ chồng,
Sau
mới đến
Các
ông này, bà nọ.
Sau
đó ta mới là người bẻ ghi,
Là
bác sĩ,
Là
diễn viên,
Tài
xế...
Vâng,
chúng ta,
Muốn
gì thì gì,
Nhưng
trước hết
Ta
phải là bố mẹ.
Những người con
Đã
mùa xuân, đồng lốm đốm màu hoa,
Hơi
ẩm nhẹ bốc lên từ đất,
Con
những người lính trẻ hôm qua
Nay
đã lớn.
Thời
gian trôi nhanh thật.
Họ
lớn nhanh như nấm mọc sau mưa.
Tôi
nhìn họ đầy tin yêu.
Ai
đấy
Có
thể chê:
“Không
bằng ta ngày xưa!”
Vâng,
có thể.
Nhưng
tôi không nói vậy.
Rồi
một hôm, rời tổ ấm gia đình,
Họ,
Gầy,
cao như chính tôi ngày trước,
Bắt
đầu đi con đường riêng của mình,
Nghĩa
là tiếp con đường ta đã bước.
Họ
đi xa, đi đến tận mặt trời.
Tôi
nhìn họ mà thèm. Ai đó
Có
thể khinh,
Xấu
hổ, hoặc chê cười...
Vâng,
có thể,
Nhưng
tôi không xấu hổ.
Bài hát về thành phố của tôi
Tôi
biết:
Không
phải ai cũng sống trong thành phố!
Tôi
yêu nông thôn,
Yêu
phong cảnh núi đồi,
Nhưng
Dù
đi hết nơi này nơi nọ,
Tôi
yêu nhất là thành phố của tôi.
Thành
phố của mùa xuân đầy hoa.
Thành
phố của làn khói mỏng.
Thành
phố của ngày hè trời nóng...
Thành
phố của những cơn mưa,
Thành
phố
Nơi
em luôn bên anh,
Lặng
im như một người vô hình.
Tôi
yêu sao
Các
công viên, đường phố
Lúc
vào đêm thành thoáng rộng và dài.
Nơi
có những ngôi nhà cao, đồ sộ
Như
những con tàu
Đang
đi tới ngày mai.
Thành
phố ngủ yên
Tàu
hú gọi đâu đây.
Đừng
đánh thức.
Sau
một ngày lao động
Đang
ngủ yên,
Như
trăm nghìn cánh tay,
Thành
phố duỗi
Trăm
nghìn đường phố rộng.
Thành
phố của mùa xuân đầy hoa,
Thành
phố của làn khói nhẹ,
Thành
phố của những cơn mưa,
Thành
phố của những ngày vui vẻ.
Thành
phố
Nơi
em luôn bên anh,
Lặng
im như một người vô hình.
Nếu con người...
Nếu
con người
được sống lâu, vô tận,
Chắc
chắn đó
Sẽ
là điều tàn nhẫn...
Vì
làm sao biết được
sống làm gì?
Cái
cảm giác liều mình nguy hiểm
sẽ mất đi.
Rơi
xuống sông?
Không
chìm.
Nhảy
vào lửa?
Không
cháy.
Hay
thử chế đạn bom?
Để
làm gì?
Hay
đi cày?
Còn
có ối thời gian -
Để
đấy!
Và
cứ thế chúng ta
Yên
trí mà lười.
Vì
biết trước chúng ta
Sẽ
sống mãi muôn đời.
Sống
vô ích
Không
chiến công,
Nhàn
rỗi.
Nghĩa
là luôn ngập chìm
Trong
bóng tối.
Phải
thừa nhận một chân lý đắng cay
Rằng
kích thích chúng ta sống đời này
Quan
trọng nhất
chính là cái chết!
Con người nói chung không cần nhiều
Con
người nói chung không cần nhiều,
Chỉ
cần được tìm
Và
tìm thấy,
Bước
đầu chỉ cần hai người:
Một
bạn,
Một
thù.
Chỉ
vậy!
Con
người nói chung không cần nhiều:
Một
con đường nhỏ bé,
Một
bà mẹ sống trên đời,
Sống
thật lâu,
Lâu
chừng nào có thể.
Con
người nói chung không cần nhiều:
Sự
lặng im
sau cơn sấm sét.
Một
mảnh sương mù màu xanh.
Một
cuộc đời,
Một
cái chết.
Anh
ta cần một tờ báo mới in,
Như
nhân loại muôn hình, muôn vẻ.
Anh
ta cần một hành tinh tí hon,
Là
trái đất chúng ta,
Chỉ
thế!
Anh
ta cần bay tới các vì sao,
Cần
ước mơ cả về siêu tốc độ.
Điều
ấy thực ra
cũng ít thôi,
Điều
ấy
suy cho cùng
rất nhỏ.
Không
huân chương, huy chương rùm beng.
Cũng
không phải hết lời ca ngợi,
Con
người
Nói
chung
Không
cần nhiều.
Chỉ
cần có ai ở nhà
Đang
đợi.
Các tín hiệu...
Các
tín hiệu những hành tinh xa xôi
Khó
phân biệt,
khó tìm,
khó thấy.
Phản
vật chất, - một chất mới ra đời,
Không
hiểu ai phát minh
Mà
giỏi vậy.
Kính
thiên văn ngày một chĩa lên cao,
Như
cố trốn
cuộc đời đang có thật.
Còn
lâu ta
mới hiểu các vì sao,
Vì
chúng ở quá xa ta,
xa trái đất!
Trong
khi đấy
Đang
lúi húi trong nhà
Bên
nồi xúp sắp trào,
Đang
rất bận
Là
một người phụ nữ, vợ chúng ta.
Rất
gần gũi,
Nhưng
cũng đầy bí ẩn.
Theo cách riêng của mình
Một
bạn thơ,
hơi say say,
Bảo
tôi
Với
nụ cười tự tin, nhăn nhở:
“Tớ
thực tình,
cũng yêu cậu,
biết không?
Có
điều yêu
Theo
cách riêng của tớ!”
Những
câu nói hồn nhiên dễ thương
Cứ
tuột ra,
nhiều khi không đúng chỗ.
Tên
phá rừng
cũng rất yêu cây,
Và
tất nhiên
theo cách riêng của nó.
Và
cũng theo
cách riêng của mình
Anh
lò mổ
yêu bầy cừu sắp giết.
Anh
ta yêu chân thành,
hồn nhiên.
Đó
là nghề,
và anh ta rất biết.
Mà
rồi muỗi
thực ra
cũng yêu người.
Cái
tình yêu
nhiều lần ta được biết.
Chúng
yêu ta
theo cách riêng của mình,
Chừng
nào chưa
bị ta đánh chết.
Trên
đời này
ai cũng chết mà thôi -
Cả
nha sĩ,
nhà thơ,
người chữa cháy -
Chúng
ta yêu người thân,
nhưng nhiều khi
Yêu
cái kiểu
“Theo
cách mình”
như vậy!
Nhầm số điện thoại?
Có
thể vì các con số giống nhau,
Hay
kĩ thuật có điều gì sai sót,
Mà
một hôm
gần sáng,
Phòng
tôi
chuông điện thoại
bỗng réo lên đột ngột.
-
Alô, phòng cấp cứu phải không?
-
Không, - tôi đáp.
Rồi
quay mình ngủ tiếp.
(Thậm
chí tôi
Không
cáu giận, bực mình -
Không
phải việc của tôi.
Không
can thiệp).
Nhưng
lần nữa:
“Phòng
cấp cứu phải không?”
Lại
nhầm số.
Thật
không sao chịu nổi!
Và
thế là
giấc ngủ đi tong.
Chỉ
còn lại
sự bực mình,
và bóng tối.
-
Hãy giúp cho,
nhà tôi đau ruột thừa!
-
Con tôi suốt!
-
Bạn tôi đang gặp nạn!
Thì
đã sao, liên quan gì đến tôi!
Tôi
đặt máy,
tay run run,
Chán
nản.
Nhưng
hẵng khoan -
Tôi
tự hỏi:
Biết
đâu.
Người
ta gọi
không phải do nhầm số.
Mà
đơn giản,
Người
ta biết,
tin anh,
Mà
gọi điện để nhờ anh giúp đỡ?
Chẳng
phải anh
từng tuyên bố:
Nhà thơ
Phải
đau chung
cái đau toàn nhân loại?
Vậy
thì hãy giúp đi,
Giúp
cụ thể lúc này.
Không
phải bằng
những lời thơ lải nhải!
Và
sau đó
Một
mình suốt đêm
Tôi
bất lực
ngồi im trong bóng tối.
“Không
nhầm đâu!
Hãy
cứ gọi cho tôi!
Tôi
không giúp được gì,
Nhưng
cứ gọi!”
Hãy thành chính mình
Đâu đấy ở đời này,
ở thành phố này,
Nơi đường phố đang rét run vì lạnh,
Có một người rất tốt xưa nay.
Một chàng trai tài ba, khỏe mạnh.
Lại lần nữa quất vào em gió đông,
Nhưng lần nữa em gào to cùng gió:
“Nếu anh chỉ là người trong uớc mong,
Xin hãy thành người em muốn có!”
Nhưng tạm thời những cầu xin của em
Anh chưa nghe, anh vẫn còn đâu đấy.
Anh - chàng trai tốt nhất của em.
Anh - dũng cảm, thông minh nhường ấy.
Một ngày kia, em biết, cũng không xa,
Ứớc mơ em sẽ trở thành sự thật:
Em gặp anh, con người ấy tài ba.
Anh - trẻ đẹp, dịu dàng và tốt nhất!
Còn bây giờ, mặt đối mặt gió đông,
Em đau đớn, em gào to cùng gió:
Nếu anh chỉ là người trong ước mong,
Xin hãy thành người em muốn có!”
Anh gặp may...
Anh gặp may, anh cảm ơn đời mình.
Anh xin nói điều này chân thật:
Em là cánh thứ hai của anh,
Và có thể còn là quan trọng nhất.
Khi một mình nằm suy nghĩ trong đêm,
Anh tự hỏi, bỗng buồn và xấu hổ:
Phải chăng anh cũng là cánh của em?
Anh đã cố hay chưa, điều đó?
Bắt đầu là tình yêu
Tất cả bắt đầu từ tình yêu!
Kinh Thánh dạy:
Bắt đầu là lời nói.
Tôi tuyên bố, tôi sẵn sàng chịu tội:
“Tất cả bắt đầu từ tình yêu!”
Bắt đầu từ tình yêu
Là niềm vui,
Là lao động.
Là cây, là hoa,
Là mắt trẻ thơ,
Là cuộc sống.
Tất cả bắt đầu từ tình yêu.
Từ tình yêu.
Tôi dám chắc điều này!
Tất cả.
Thậm chí cả căm thù.
Căm thù là bạn của tình yêu.
Đừng lạ.
Bắt đầu từ tình yêu
Là ước mơ và cái sợ,
Là rượu nho và nỗi nhớ,
Là bi kịch,
Là chiến công,
Là cái buồn buổi chiều -
Tất cả bắt đầu từ tình yêu.
Mùa xuân khẽ thầm thì:
“Hãy sống đi!
“Hãy sống đi!
Vui đi!”
Anh nghe thấy, anh bắt đầu xúc động,
Bắt đầu đứng thẳng lưng.
Bắt đầu sống.
Tất cả đều bắt đầu từ tình yêu!
REQUIEM
(Trường ca,
trích)
Kính
tặng hương hồn những người bố và những người anh hùng của chúng ta, những người
lính và sĩ quan trẻ mãi suốt đời của Quân đội Xô viết, những người đã ngã xuống
bên chiến hào của cuộc Chiến tranh giữ nước vĩ đại.
1.
Vinh quang,
đời đời vinh quang
các anh hùng
bất tử!
Vinh quang!
Vinh quang!
Đời đời vinh
quang
các anh hùng bất tử!
Đời đời vinh
quang!
Vinh quang!
... Nhưng để
làm gì?
Vinh quang ấy cần gì
Cho những
người đã chết?
Để làm gì
Vinh quang ấy cần gì
Cho những
người
đã hy sinh?
Những người
đã cứu nhân dân,
cứu tất cả -
Trừ mình!
Vâng, để làm
gì?
Vinh quang ấy
cần gì
Cho những
người đã chết?...
Cả khi chớp
xé tung các tầng mây,
Và sấm nổ,
Bầu trời bao
la run rẩy,
Cả khi người
trên khắp trái đất này
cùng đồng
thanh kêu to -
Thì vẫn chẳng
một ai
Đã hy sinh
tỉnh dậy.
Tôi biết:
Trong hố mắt
sọ dừa
mặt trời không long
lanh.
Tôi biết:
Cửa nấm mồ
không mở trước bài ca -
cả bài ca
hay nhất.
Nhưng nhân
danh trái tim,
Nhân danh
cuộc sống yên lành,
Tôi xin nhắc:
Vinh quang,
Đời đời vinh
quang
các anh hùng đã
khuất!...
Cứ để những
bài ca bất diệt,
Cứ để những
bài ca vĩnh biệt
Bay trên hành
tinh không ngủ
của chúng
ta.
Có thể những
người
Đã ngã xuống
Hôm qua
Không phải ai
cũng anh hùng -
Nhưng tôi sẵn
sàng nhắc mãi:
Vinh quang,
Đời đời vinh
quang
Những người
hy sinh
vì Nhân loại!
Ta sẽ nhớ mỗi
người theo tên,
Bằng nỗi khổ
của chính mình,
ta nhớ
hết...
Điều đó chỉ
cần cho chúng ta,
Điều đó không
cần
Cho người
chết!
Chúng ta nhớ
mãi
và tự hào
Về những
người hy sinh trong trận đánh...
Có
một quyền rất thiêng liêng:
Quên chính
bản thân mình!
Có
một quyền rất thiêng liêng:
Dám ước mơ và
hành động!...
Cái chết xảy
ra trong một giây,
Thành vinh
quang muôn đời,
Đã
đang
và
sẽ sống!
4
Hòn đá đen,
Hòn đá đen,
Sao người im
lặng,
Ôi hòn đá
đen?
Lẽ nào ngươi
muốn điều này?
Lẽ nào ngày
xưa ngươi đã
Ước mơ thành
bia đá
Trên mồ người
lính vô danh?
Hòn đá đen,
Hòn đá đen
hiền lành,
Sao người im
lặng,
Ôi hòn đá
đen?
Chúng tôi tìm
ngươi
trong núi đá.
Từng tảng lớn
chúng tôi
đã phá.
Rồi những
đoàn tàu
Gõ bánh trong
đêm.
Những người
thợ mài
Dũa gọt suốt
đêm,
Để bằng máu
của chính mình,
Bằng những
bàn tay thông minh,
Biến tảng đá
Bình thường
Thành bia mộ.
Nhưng đá có
lỗi gì
Nếu
một nơi nào đó
Dưới đất đen
Người lính
ngủ
Quá lâu?
Người lính
không có tên,
Người lính vô
danh...
Trên đầu
cỏ
xanh khô cháy,
trời sao nhấp nháy,
chim ưng lượn vòng.
Ngay trên đầu
là cả một rừng thông,
Là bông hoa
hướng dương chao nhẹ,
Là mùa tuyết
đến hàng năm rất khẽ,
Là màu vàng
của mặt trời
Trải đều khắp
nơi,
Là thời gian,
thời gian đi nhanh trên đầu họ.
Nhưng
Đã một thời
nào đó,
Đã một thời
nào đó,
Có người từng
nhắc
tên anh,
Người lính vô
danh!
Vì một lẽ -
ngay trước khi anh chết
Anh đã có
nhiều bạn bè, quen biết.
Vì một lẽ -
cho đến tận bây giờ
Anh vẫn còn
người mẹ
Yếu,
Già nua.
Và còn có
cả người yêu anh nữa.
Nhưng bây giờ
ở đâu,
Người anh
chọn
làm người yêu,
Làm vợ?...
Sống -
Mọi người
biết tên anh.
Chết -
Thành vô
danh.
8
Hãy lắng
nghe!
Chúng tôi
đang nói
Chúng tôi -
những người đã chết
Hãy lắng
nghe!
Chúng tôi
đang nói.
Từ bên kia.
Từ bóng tối.
Hãy lắng
nghe!
Hãy mở to hai
mắt.
Hãy lắng nghe
đến cùng.
Đây là tiếng
của chúng tôi,
Những người
đã mất.
Chúng tôi gõ
vào tim các anh...
Đừng sợ, đừng
băn khoăn,
Chỉ phiền các
anh trong mơ,
và một lần.
Tiếng chúng
tôi bay trên đồng im lặng...
Chúng tôi đã
quên
mùi hoa táo trắng.
Quên tiếng
phong rì rào.
Trái đất bây
giờ ra sao -
chúng tôi
không còn nhớ.
Vâng, trái
đất ra sao?
Hoa anh đào
ra sao?
Thiếu chúng
tôi
vẫn nở?
Và trên kia
chim vẫn hót
Thiếu chúng
tôi?
Và sông vẫn
xanh,
Và mây vẫn
bay
Trên đầu
chúng tôi,
Mà thiếu
chúng tôi!
Chúng tôi
quên,
quên từ lâu
cỏ và cây
xanh
ngắt.
Chẳng bao giờ
Chúng tôi
còn được đi
trên mặt đất,
Và nghe nhạc
kèn đồng
không thể dậy
hôm nay...
Có một điều
đáng sợ hơn điều này,
Thậm chí còn
hơn cái chết:
Đó là phải
biết
Rằng trên mặt
đất chim hót
Thiếu chúng
tôi!
Rằng cây anh
đào chín ngọt
Thiếu chúng
tôi!
Và thiếu
chúng tôi
Mây vẫn bay
đâu đấy...
Cuộc sống
không dừng chân.
Ngày tiếp
ngày
mặt trời lại mọc.
Cuộc sống vẫn
tiếp tục.
Mùa mưa, sắp
tới là mùa mưa.
Gió thổi
làm chao
những cánh đồng trĩu
quả.
Đó là
cuộc sống của các anh,
Đó là
cuộc sống của chúng tôi.
Của chúng ta,
tất cả!
Dù trên mặt
đất
chim hót
Thiếu chúng
tôi!
Cây anh đào
chín ngọt
Thiếu chúng
tôi.
Và thiếu
chúng tôi
Sông vẫn
xanh, cuộn chảy,
Trên đầu
chúng tôi
Mây vẫn bay
đâu đấy...
9
Tôi không thể
hết,
Tôi không thể
chết...
Nếu
Tôi chết -
Tôi sẽ thành
cỏ xanh.
Thành chồi
non
trên cành.
Thành ngọn
khói.
Thành đất mùa
xuân.
Thành ngôi
sao chói lọi.
Thành sóng.
Sóng rất to,
Để đưa,
trái tim tôi
Đi mãi.
Thành sương,
Thành cơn
giông
đầu mùa.
Thành tiếng
trẻ.
Tiếng vang
Trong rừng
sâu
vọng lại...
Cỏ sẽ xanh
Trên thảo
nguyên
Bao la.
Sóng sẽ vỗ
Lên bờ
Không chán...
Cốt sao kịp
làm,
Kịp hát trọn
bài ca.
Và uống cạn
Cốc đời.
Uống cạn!
Cốt sao tiếng
đàn
Trong đêm
còn ngân vang
Và ruộng lúa
trĩu bông,
Chín vàng...
Hỡi số phận,
hãy cho tôi
Sống cuộc đời
trong sáng.
Hỡi số phận,
hãy cho tôi
Chết tự hào,
dũng cảm.
10
Hãy nhớ!
Qua tháng
năm,
suốt đời,
mãi mãi -
Hãy nhớ.
Về những
người
Không thể bao
giờ
trở lạ.
Hãy nhớ!
Và đừng khóc!
Những tiếng
rên,
Những tiếng
rên buồn đau,
Hãy giữ kín
trong mình.
Trước những
người
vì Tổ quốc
đã hy sinh
Hãy xứng
đáng!
Hãy suốt đời
Xứng đáng!
Bằng bánh mỳ
và thơ,
Bằng bài hát
và ước mơ,
Bằng cuộc
sống,
Bằng mỗi
giây,
bằng năm,
bằng tháng,
Bằng hơi thở
của chính anh –
Hãy xứng
đáng!
Chừng nào
đang đập trái tim,
Hỡi loài
người trên trái đất,
Hãy nhớ:
Giá hạnh phúc
trên đời
Rất đắt!
Xin hãy nhớ!
Và mỗi lần
gửi tiếng hát đi xa,
Hãy nhớ
Tới những
người
không hát nữa
những bài
ca.
Hãy nhớ!
Hãy kể cho
con cháu mai sau
Về họ,
Để chúng nhớ
suốt đời.
Hãy kể cho
con cháu
của con cháu mai sau
Về họ,
Để chúng
Cũng nhớ suốt
đời.
Qua mọi thời
gian
của trái đất vĩnh hằng -
Hãy nhớ!
Khi lái tàu
lên thăm
sao và trăng -
Về những
người đã hy sinh
Hãy nhớ!
Hãy đón một
mùa xuân yên lành,
Hỡi loài
người trên trái đất!
Hãy giết chết
chiến tranh!
Hãy nguyền
rủa
chiến tranh!
Hỡi loài
người trên trái đất!
Hãy giữ trọn
ước mơ,
Hãy làm cuộc
đời
thêm rực rỡ...
Nhưng
Về những anh
hùng
đã hy sinh -
Tôi thề độc,
nhắc mọi người
Hãy nhớ!
No comments:
Post a Comment